SABİT DİSKLER 
1.1. Sabit Diskin Görevi
Şekil 1.1’de örnek bir sabit diskin üstten görünüşü ve iç mekanizma verilmiştir. Sabit
disk adından anlaşılacağı üzere verilerin sürekli olarak saklanması istenen durumlarda
kullanılır.

Şekil 1.1:(A) 3.5 inch’lik bir sabit diskin üstten görünüşü, (B) Sabit diskin disk plakaları ve
elektronik kartı söküldükten sonraki görünüşü
NOT: Bilgisayarın çevre birimleriyle uyumlu bir şekilde çalışması için gerekli
işletim sistemi sabit disk üzerine kurulur. Ayrıca sürekli çalışması gereken yazılımlar da
sabit disk üzerinde tutulur.
Sabit disk sürücüleri dizüstü bilgisayarlarda, masaüstü bilgisayarlarda, süper
bilgisayarlarda, sunucularda ve hatta düşen fiyat/kapasite oranları nedeniyle kaset
sürücülerin yerine el kameralarında bile kullanılmaktadır.


1.1.1. Sabit Disk Nedir? 
Sabit diskler dönen disklerden oluşan cihazlardır. Bu disklerin yüzeyi manyetik
özelliğe sahiptir. Bilgisayar verisi olan 1 ve 0’lar manyetik olarak bu diskler üzerinde
oluşturulur. Sabit diskten ayrıntılı bir şekilde bahsetmeden önce manyetizmadan ve verilerin
manyetik olarak oluşturulmasından kısaca bahsetmek yerinde olacaktır.




1.1.1.1. Elektromanyetizma Nasıl Çalışır? 
İletken bir telin içinden geçen elektrik akımı telin etrafında elektromanyetik alan
oluşumuna neden olur. Elektromanyetizma, dalga biçiminde yayılan bir enerji biçimidir. Işık,
radyo sinyalleri, mikrodalgalar, televizyon sinyalleri ve ısı elektromanyetik dalgalara örnek
olarak verilebilir.
Tüm elektrikli cihazlar gürültü (noise) diye adlandırılan istenmeyen elektromanyetik
dalgalar yayar. Çoğu bilgisayar bileşeninin elektromekanik tasarımında kablolara işlevsel
olmayan teller eklenir. Böylece gürültü etkisi azaltılır.





NOT: Tüm elektromanyetik dalgalar,  ışık hızında hareket eder (yaklaşık
olarak  300.000km/sn). Elektromanyetik dalgalar frekans cinsinden ölçülür. Frekans 1
saniyede üretilen dalga sayısıdır ve birimi Hertz (Hz)’dir. Örneğin 1kHZ’lik (kilohertz) bir
elektromanyetik sinyal saniyede 1000 dalga üretir.
Bir EM dalganın frekansı dalga boyuyla ters orantılıdır. Dalga boyu, bir sinyalin
herhangi bir andan kendini tekrar etmeye başladığı ana kadar geçen mesafedir. Sinyal
frekansı yükseldikçe dalga boyu azalır. Örneğin FM radyo yayın bandında yer alan
100MHz’lik bir sinyal yaklaşık 300cm dalga boyundayken, 30GHz’lik bir sinyal yaklaşık
1cm dalga boyundadır.




1.1.1.2.Disk Üzerine Veri (Bitlerin) Yazılması ve Disk Üzerinden Veri Okunması
Disk üzerine herhangi bir veri yazılmadan önce demir parçacıkları, diskin yüzeyini
kaplayan bir manyetik film üzerinde rastgele dağılmış durumdadır.
Demir paçacıklarının veri olarak organize edilmesi için, diskin üzerinde askıda duran
yazma/okuma kafasına sarılmış bir bobin telinin içinden elektrik akımı geçirilir


1.1.2. Sabit Diskin Yapısı ve Çalışması
Sabit disk sürücüleri, bir diğer adıyla harddisk sürücüleri (HDD), dönen disklerden
oluşan cihazlardır. Her bir diskin yüzeyi, manyetik alan etkisine sahip manyetik bir bantla
kaplanmıştır. Disk plakaları, manyetik özelliğe sahip olmayan alüminyum ya da cam gibi
malzemelerden yapılmaktadır. Disklerin yüzeyine çok yakın olarak konumlanmış
yazma/okuma kafaları vardır . Her bir kafanın üzerinde magnetorezistif (MR) bir
algılayıcı bulunur.
Yazma/okuma kafası diskin yüzeyinden geçtikçe MR algılayıcısında direnç değişimi
meydana gelir. Analog direnç değişimi yorumlanarak sayısal verilere çevrilir. Harddisklerde sabit hızda dönen disklerin bağlı olduğu bir iğne bulunur. Disklerin
arasında ve yüzeyinde hareket eden ortak bir kola bağlı bulunan yazma/okuma kafaları
vardır. Ayrıca taşıyıcı kol, kafaların yay  şeklinde hareket etmesini sağlayarak dönen
disklerinin tüm yüzeylerinin okunması gerçekleştirilir. Böylece her bir kafa karşılık geldiği
diskin neredeyse tüm yüzeyini tarayabilir.
Diskleri döndüren iğnenin hareketleri, yazma/okuma kafalarını hareket ettiren taşıyıcı
kolun hareketleri ve yazma-okuma işlemi elektronik kontrol kartıyla denetlen

Bir sabit diskin taşıyabileceği veri kapasitesini artırmak için disk sayısı artırılabilir.
Her bir disk başına iki yazma/okuma kafası karşılık gelir. Böylece diskler çift taraflı olarak
kullanılmış olur.
Kafaları taşıyan hareketli kol, son derece hızlı hareket eder (kenardan merkeze ve
tekrar başlangıç noktasına gelme hareketini saniyede 50 defa gerçekleştirebilir). Bu işlem
yüksek hızlı doğrusal bir motorla gerçekleştirilir. Aynı şekilde sabit disk plakaları da çok
hızlı hareket etmektedir.




                                                       KASALAR
 Statik Elektriğin Anakarta Zararları :
Yürürken ayağınızı yere sürttüğünüzde oluşan sürtünme enerjisi elektrik ile
yüklenmenize  neden olur. Durduğunuzda ayakkabılarınızın tabanı size yüklenen elektriği
yalıtır; böylece bulunduğunuz ortamdan farklı bir voltaj potansiyeli taşırsınız. Herkes
mutlaka bir metale, başka kişiye vb. dokunduğunda bu elektrik geçişini hissetmiştir.
Özellikle de plastik kaplama döşemelerde kalın kauçuk tabanlı ayakkabılarla dolaştıktan
sonra. Bu elektromanyetik olayın elektronik bileşenler üzerinde çok tehlikeli sonuçları
olabilir. Statik boşalma sırasındaki akım, çok yüksek olmasa da voltaj farkı anlık olarak on
binlerce volta çıkabilir. Bu kadar yüksek voltaj bellek yongaları gibi bileşenlere kolayca
zarar verebilir. Bu yüzden işe başlamadan önce yapmanız gereken en önemli şey, kendinizi
topraklamaktır. Ayrıca bilgisayar mutlaka topraklı bir prizden güç almalıdır. Çünkü
bilgisayar çalışırken de hareketli parçalar(fanlar) nedeni ile statik elektrik oluşabilir. Toprak
hattı statik elektrik boşalmasını sağlayacaktır. Vücudumuzdaki statik elektriği boşaltmak için
herhangi bir bilgisayar bileşenine dokunmadan önce bir metale (kalorifer veya PC kasası)
dokunun. Böylece vücudunuzdaki elektriği boşaltmış olursunuz.
Statik elektrik, farklı yüklerle yüklü olan cisimlerin birbirine temas etmesi sonucu
ortaya çıkar. Yüklü iki bulutun birbirine teması yıldırımı meydana getirir. Diğer yüklü
cisimlerin birbirine temasında da ark ve küçük çarpılmalar meydana gelir. Bu durumu bazen
bir cisme dokunduğunuzda ya da başka biri ile tokalaştığınızda yaşayabilirsiniz. Bu
çarpılmanın nedeni, dokunulan  cismin ya da kişinin size göre zıt yükle yüklü olması  veya
cisim ya da kişinin teması ile bu yüklerin boşalmasıdır. Statik elektrik görünüşte zarar vermeyecek bir elektrik türü olarak düşünülse de
aslında oldukça büyük zararlara neden olabilir. Yüklenme sonrasında  temas sonucu yük
boşalmaları endüstri ve ticari alanlarda ciddi zararlara neden olabilmektedir. Yük boşalması
sırasında oluşan ark ve kıvılcımlar yangınlara sebep olabilir. Yine elektronik  alanda  ve
bilgisayar alanında bu yükler cihazların zarar görmesine ve bozulmasına sebep olabilir. Yük
boşalması ile cihazları oluşturan parçalar arızalanır ve çalışamaz hâle gelebilir.


Statik Elektriğin Zarar Verebileceği Ortamlarda Alınacak Önlemler :
Statik elektrik, çeşitli bilgisayar malzemelerine zarar verebilir. Bu zararın önüne
geçebilmek için çeşitli yöntemler mevcuttur. Bunlar aşağıda verilmiştir.


. Donanım Malzemeleri İçin Alınacak Önlemler :
Donanım birimlerinin statik elektriğe karşı korunması için statik elektrikle yüklü olma
ihtimaline karşı yükünü boşaltacak şekilde muhafaza edilmeleri ya da statik elektrikle
yüklenmelerini önleyecek şekilde  montajlarının yapılması ve bu şekilde kullanılmaları
gerekir.

                                                                    antistatik poşet


Kasaya ve çalışma alanlarında montaj yaparken iletken olmayan montaj vidaları
kullanılmalıdır. Parçalar, antistatik koruma sağlayan ambalajlar ya da özel kaplama
malzemeleri içerisinde saklanmalıdır. Bu malzemeler satın alma esnasında donanım birimleri
ile verilmektedir.


Antistatik Çalışma Ortamı Sağlamak :
Topraklama, gerilim altında olmayan bütün tesisat kısımlarının uygun iletkenlerle
toprak içerisine yerleştirilmiş bir  iletken cisme (elektrot) bağlanmasıdır.  Statik elektrikten
korunmak için çalışma alanında topraklama sağlanmalıdır.  Topraklama sayesinde cihaz
üzerindeki kaçak akımlar ve statik elektrik toprağa akacaktır. Böylece elektrik
dalgalanmalarından ve statik elektriğin zararlarından korunma sağlanacaktır.

                                                               antistatik bileklik


Çalışma ortamında çalıştığımız aletlerin ve kullandığımız malzemelerin yüklenmeye
neden olmayacak şekilde kullanılması ve  bu şekilde  muhafaza edilmesi gerekir.. Araç ve
gereçler, bizi yüksek gerilimden koruyacak şekilde yalıtkan malzeme ile kaplıdır. Böylece
çalışma ortamındaki cihaz ya da malzemelerin statik elektrik ile yüklenmesi önlenebilir. Bunun için yer döşemeleri,  çalışma masası veya alanı antistatik malzemeden
seçilebilir. Çalışma esnasında giyilen kıyafetler antistatik ürünler olabilir.


Kişisel Antistatik Önlemleri:
İnsanlar gün boyu hareket hâlinde olduğu için sürtünmenin etkisiyle statik elektrikle
yüklenir. Gün boyu pek çok yerde bu yüklenme ve yük boşalmaları ile karşılaşabiliriz.
Donanım birimleriyle temas etmeden önce vücuttaki bu yükün boşaltılması gerekir. Aksi
takdirde bu yük çalıştığımız parçalar üzerinden boşalma yapabilir ve bu durum da parçalara
zarar verebilir. Bu yükü boşaltmak için çalışma öncesi toprağa temas eden zeminlere
dokunabiliriz. Bunun  için kalorifer  peteklerini, su borularını, çeşmeyi, duvarı, vb.
kullanabiliriz. Çalışma esnasında da yine statik elektrikle yüklenme ihtimaline karşı statik
elektrik oluşumunu engelleyen antistatik eldiven kullanılabilir.



Manyetik Ortama Karşı Önlemler :
Günlük hayatımızdaki pek çok yerde (elektrik  şebekeleri, aydınlatma, haberleşme
ağları, evimizdeki kablolar ve elektrikli aletler vb.) manyetik alanlar oluşmakta ve bu
manyetik alanlar  bizi etkilemektedir. Bu alanlar, insan sağlığı üzerinde olumsuz etkilere
neden olmaktadır. Bu alanların etkilerinden korunmak için manyetik alan oluşan yerlerden
mümkün olduğunca uzak çalışılmalı ve uzak durulmalıdır. Yakın olduğumuz zamanlarda ise
süreyi mümkün olduğu kadar kısa tutmak iyi olur. Bilgisayar başında çok çalışmak,
televizyona ve elektronik aletlere yakın durmak, ev içi ve şehir elektrik şebekelerine çok
yakın durmak bizim manyetik alandan etkilenmemize neden olacaktır.




                              Bilgisayar Kasaları
Kasa bilgisayar bileşenlerini bir arada tutan ve bu bileşenlere gerekli gücü sağlayan
plastik ve metal bileşiminden oluşan kutudur. Kasa denilince akla, tek renk sıradan bir kutu
gelmiyor.  Günümüzde kasalar teknolojik açıdan ve estetik görünüm açısından çok fazla
gelişmiştir. Bugünlerde içi neon lamba ile aydınlatılmış kasalara rastlamak mümkündür.
Kasanın dış görünümü göz zevkiniz açısından önemli olabilir; ancak kasanın görünümüne
verilen önemin soğutma ve yeterli güç sağlama özelliklerine de verilmesi gerekir.

Kasanın içinde anakart takma tepsisi, güç kaynağı yuvası, birkaç tane 5.25" ve 3.5"luk
yuvalar  ki buralara sabit disk ve CD-ROM sürücü gibi aygıtlar yerleştirilir, arka tarafında
soket boşlukları vardır.
Kasada bir tane yeniden başlatma, bir tane açma düğmesi ve bir tane de kilit düğmesi
olabilir. Kasaların yatay ve dikey yerleştirilebilenleri, alüminyum veya çelikten yapılanları
ve boyut olarak değişik yapılarda bulunanları mevcuttur.
Kasa alırken gücü mümkün olduğunca gücü yüksek olanı tercih edilmelidir. Kasanın
içi  rahat bir çalışma alanı için  yeteri kadar geniş olmalı, içerisinde genişleme yuvaları
bulunmalı ve kasaya  hava akışının iyi olması için  yeteri kadar hava giriş delikleri
bulunmalıdır.  Kasayı yerleştirdiğimiz yer  dengeli olmalı ve kasanın sağa sola
sallanmamasına dikkat edilmelidir.




Kasa Çeşitleri:
Kasaların farklı çeşitlerde olmasının birtakım sebepleri vardır. Bu çeşitliğin nedeni
kasanın yerleşim yeri, boyutu, kasaya takılabilecek donanım sayısı, kasanın sağladığı güç
gibi özelliklerdir.

Masaüstü (Desktop) kasa: Yatay olup üzerine ekran konulabildiği için yerden
tasarruf edilir ve kasa göz önünde olur. Tower kasaya göre daha az yaygındır.
Kasa içerisine genişleme kartları dikey  olarak  yerleştirildiğinden  içerisinde
standart donanım kart sayısı fazla değildir.
 Kule (Tower)  kasa: Tower kasalar büyüklük bakımından üçe ayrılır. Fulltower olarak isimlendirilen kasa en büyükleridir ve 60 ile 90 cm
yüksekliğindedir. Bu kasaların üzerine birçok sürücü takılabilir. Bu yüzden de
güçlü bir güç kaynağı bulunur. Bu boyuttaki kasalarda genişletme sorunu
yaşanmaz. Boyutu büyük olduğu için iyi derecede soğutma yapılabilir.
Boyut bakımdan ikinci büyük kasa, mid-tower kasadır. Mid-tower  kasa, birçok
yönden full-tower kasaya benzer ama ona göre boyutu daha kısadır.
Mini-tower olarak isimlendirilen kasa ise en popüler olanıdır. 50 ile 60 cm
yüksekliğindedir ve desktop kasadan daha geniştir. Boyutundan dolayı da masa üzerinde
daha az yer kaplar.

Slim  kasa: Bu tip kasalar hem yatay hem de dikey olarak kullanılabilir.
Genelde mid-tower büyüklüğündedir